زمان تناوب اصلی ساختمان یکی از مولفه های کلیدی در تعیین رفتار سازه به هنگام وقوع ارتعاشاتی مانند زلزله و همچنین تعیین برش پایه سازه به هنگام طراحی سازه جدید یا تعیین تغییر مکان هدف در زمان ارزیابی سازه موجود است. بنابراین ارائه برآوردی مناسب از زمان تناوب اصلی ساختمان می تواند تاثیری چشمگیر در نتایج طراحی یا ارزیابی سازه داشته باشد. به همین دلیل پس از زلزله آبان ماه سال 1396 شهر سرپل ذهاب با هدف تعیین زمان تناوب اصلی آزمایش ارتعاشات محیطی بر روی 22 ساختمان بتن مسلح (12 ساختمان آسیب دیده و 10 ساختمان بهسازی شده) انجام گرفت. زمان های تناوب اصلی به دست آمده با نتایج پیشنهادی حاصل از روابط تجربی آیین نامه های طراحی ساختمان ها در برابر زلزله (استاندارد 2800) ویرایش های اول و چهارم و دستورالعمل بهسازی لرزه ای ساختمان های موجود (نشریه 360) مقایسه شد. نتایج به دست آمده برای ساختمان های آسیب دیده بتن مسلح با سیستم باربر جانبی قاب خمشی نشان از تفاوت قابل ملاحظه بین دوره تناوب حاصل از آزمایشات و روابط تجربی داشت به گونه ای که در ساختمانی با سطح آسیب 4، دوره تناوب حاصل از ارتعاشات محیطی 2/32 برابر نتایج حاصل از روابط تجربی شد. همچنین در ساختمان های بتن مسلح بهسازی شده نتایج حاکی از تقریبی دست بالا تا 1/7 برابر توسط روابط تجربی آیین نامه ها بود. به همین دلیل با برازش خطوطی بر نتایج به دست آمده، روابط تجربی مناسبی برای تعیین زمان تناوب ساختمان های بتن مسلح آسیب دیده با سیستم باربر جانبی قاب خمشی و ساختمان های بتن مسلح بهسازی شده (یا در حال طراحی) با دیوار برشی پیشنهاد گردید.

روش های مختلفی برای مقاوم سازی ستون های بتنی که پوشش بتنی خود را از دست داده اند ارائه شده است. در این تحقیق، نمونه هایی از ستون های مربعی بتنی که پوشش بتنی خود را از دست داده اند مورد بررسی قرار گرفته و برای مقاوم سازی این ستون های آسیب دیده از تلفیق روش ها استفاده شده و کارایی آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است. این روش ها شامل استفاده از لایه بتنی پوششی جدید و دورپیچ کردن ستون ها با الیاف کربن می باشد. متغیرهای این تحقیق شامل شکل مقطع، نوع بتن لایه پوششی (بتن فوق توانمند، بتن فوق توانمند با الیاف فولادی و ملات خودتراکم) و تعداد لایه های الیاف کربن (یک و دو لایه) است. تعداد کل نمونه ها در این تحقیق 42 عدد می باشد که 6 عدد از این نمونه ها به عنوان نمونه های کنترل، 6 عدد به عنوان نمونه های کنترل آسیب دیده و 30 عدد نمونه های آسیب دیده ای هستند که با لایه ی پوششی و الیاف کربن مقاوم سازی شده اند. کل نمونه ها تحت بار محوری یکنواخت قرار گرفته اند. نتایج آزمایش ها نشان می دهد که در مقاوم سازی ستون به شکل مربعی بهتر است از لایه پوششی بتن فوق توانمند استفاده شود. درحالی که در مقاوم سازی ستون به شکل دایروی بهتر است از ملات خودتراکم به عنوان لایه پوششی استفاده شود. همچنین مطالعه عددی برای صحت سنجی نتایج آزمایشگاهی و همچنین تعمیم نتایج آزمایشگاهی نمونه های با ابعاد کوچک برای ستون های با ابعاد بزرگ نیز انجام شده است.

یکی از مؤثرترین روش ها جهت تقویت و بهسازی المان های آسیب دیده در برابر خوردگی استفاده از الیاف پلیمرکامپوزیتی می باشد. در این تحقیق یک مطالعه آزمایشگاهی برای بررسی تاثیر الیاف پلیمر کامپوزیتی در تقویت تیرهای بتنی خورده شده انجام گرفت. بدین منظور 15 تیر بتنی با دو نوع الیاف فلزی قلابدار و پلیمری ماکرو با درصد حجمی 0% و 5/0% ساخته شدند. نمونه ها در سه سطح خوردگی تقریبی 0% و 7% و 9% مورد آزمایش قرار گرفتند. برای انجام آزمایش خوردگی تسریع شده از یک استخر با 3% نمک، استفاده شد. در نهایت تیرهای بتن مسلح خورده شده با یک لایه الیاف پلیمر کامپوزیتی GFRP تقویت شدند و تحت آزمایش بارگذاری خمشی قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمایشگاهی خوردگی باعث کاهش شکل پذیری نمونه ها گردیده و استفاده از الیاف پلیمری شیشه GFRP باعث افزایش شکل پذیری و ظرفیت باربری نمونه ها و کاهش تعداد ترک های ایجاد شده و میزان افزایش عمق آن ها و تمرکز بیشتر خرابی و آسیب در محدوده جداشدگی ورق می گردد.

 امروزه ساختمان های پانلی در صنعت ساختمان سازی از جایگاه ویژه ای برخوردارند. در این ساختمان ها هیچ گونه المان سازه ای مثل تیر یا ستون استفاده نمی شود و باربری ثقلی و جانبی تنها توسط دیوارهای بتنی صورت می گیرد. وجود برخی ابهامات در خصوص رفتار لرزه ای یا ضریب رفتار مناسب برای این نوع ساختمانها، موجب تردیدهایی در کاربرد گسترده تر و یا شناخت دقیق تر این سیستم سازه ای در فرآیند آموزش علم مهندسی سازه شده است. موضوع این مقاله بررسی ضریب رفتار سازه های پانلی، با مطالعه بر روی چند مدل ساختمانی با ارتفاع های مختلف و آرایش یکسان دیوارها، است. با به کارگیری نرم افزار PERFORM 3D، رفتار غیرخطی این سازه ها توسط المان های اجزای محدود پوسته ای چند لایه، دارای مقاطع الیافی، مدل شده است. پس از مدل سازی و انجام تحلیل ها، ضریب رفتار هر یک از نمونه ها محاسبه شده و مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج، حاکی از آن است که ضریب رفتارهای محاسبه شده، تفاوت قابل ملاحظه ای با مقادیر ارایه شده در استانداردهای موجود دارند و به نظر می رسد نگرش استانداردها در مورد این سیستم سازه ای بیش از اندازه محافظه کارانه باشد.

رخ دادهای لرزه ای اخیر نشان دهنده تاثیر قابل ملاحظه اندرکنش-خاک سازه و همچنین رفتار اتصالات تیر به ستون بر پاسخ لرزه ای ساختمان های بتن مسلح پیش ساخته است. از این رو در این پژوهش، تاثیر اندرکنش خاک-سازه و مدلسازی اتصالات تیر به ستون بر آسیب پذیری ساختمان پنج طبقه بتن مسلح پیش ساخته اجرا شده در شهر بجنورد و واقع بر خاک نوع II ارزیابی شده است. مدل های عددی با لحاظ اثر اندرکنش خاک-سازه و رفتار غیرخطی اتصالات تیر به ستون، توسط نرم افزار Opensees ساخته شده اند. برای لحاظ اثر اندرکنش غیرخطی خاک-سازه از مدل تیر واقع بر بستر غیرخطی وینکلر (BNWF) استفاده شده است. در مدل بستر غیرخطی وینکلر از فنر های قایم q-z برای بیان مقاومت قایم و دورانی شالوده سطحی استفاده شده است و مقاومت اصطکاکی خاک نیز در این مدل در نظر گرفته شده است. از روش تحلیل استاتیکی غیرخطی، تحلیل تاریخچه زمانی غیر خطی و همچنین تحلیل دینامیکی افزایشی جهت ارزیابی عملکرد و آسیب پذیری لرزه ای ساختمان های پیش ساخته استفاده گردیده است. همچنین مدلسازی رفتار اتصال تیر-ستون نیز با استفاده از یک مدل غیرخطی پیشنهادی انجام شده است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که لحاظ اثرات اندرکنش خاک-سازه و رفتار غیرخطی اتصالات تیر به ستون در ساختمان پیش ساخته مورد بررسی در این تحقیق، منجر به افزایش دوره تناوب و کاهش برش پایه نسبت به مدل بدون لحاظ این اثرات می گردد. با این وجود نتایج تحلیل حاکی از آن است که مدلسازی رفتار اتصالات تیر به ستون پیش ساخته منجر به کاهش سطح عملکرد و افزایش احتمال فروریزش ساختمان های پیش ساخته می شود.

در این مقاله یک روش تحلیلی برای ارزیابی ایمنی لرزه ای ساختمانهای بتنی مسلح کوتاه و کم ارتفاع ارائه می شود. در این روش، ارزیابی براساس مشخصة نیرو ـ جا به جایی طبقه اول یا ضعیف ترین طبقه انجام می گیرد. معیار ارزیابی ایمنی سازه براساس دو پارامتر مقاومت و شکل پذیری در حالت زلزله قوی (PGA=0.3g) و زلزله شدید (PGA=0.45g) استوار است. مکانیزم شکست سازه به صورت خمشی، برشی و برشی ـ خمشی طبقه بندی می شود. ارزیابی ایمنی در پنج گام متوالی انجام می گیرد.که عبارتنداز : الف ـ مدل سازی سیستم سازه ای، ب ـ تعیین مدل تحلیلی غیر خطی طبقه، ?ـ ارزیابی ایمنی مقاومت، دـ ارزیابی ایمنی شکل پذیری و ?.ـ ترکیب ارزیابی ایمنی . نحوة ارزیابی براساس یک ماتریس معیار پیشنهاد شده استوار است.

تخمین صحیح مقدار مقاومت فشاری بتن نقش کلیدی در ارزیابی عملکرد ساختمانهای بتن مسلح تحت بارهای ثقلی و لرزهای دارد. مطابق ضوابط مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران، نمونه برداری و انجام آزمایشهای مقاومت فشاری جهت تعیین مقاومت فشاری متوسط بتن براساس ضوابط آییننامه و روابط آماری ارائه شده الزامی است. در این پژوهش با مطالعه آماری بر روی آرشیو نتایج حاصل از آزمایشهای تعیین مقاومت فشاری نمونههای بتن استخراج شده از ساختمانهای بتن مسلح ساخته شده طی ده سال اخیر در شهر تبریز، مقادیر پارامترهای آماری موثر بر مقاومت فشاری متوسط بتن نظیر ضریب تغییرات و انحراف استاندارد محاسبه شده است. تعیین پارامترهای فوق جهت بررسی عدم قطعیتها در پاسخهای بدست آمده از تحلیل سازههای بتن مسلح تحت بارهای لرزهای مخصوصا در محدوده تغییرشکلهای غیرخطی راهگشا خواهد بود. تابع چگالی احتمال و تابع توزیع تجمعی پارامترهای آماری بیان شده، جهت مقایسه با مقادیر ارائه شده در مقررات ملی ساختمان ایران و سایر استانداردهای بینالمللی و نیز استفاده در مطالعات آتی تعیین شده است. نتایج نشان میدهد در %30از ساختمانهای مورد مطالعه میزان انحراف استاندارد مقاومت فشاری بتن، فراتر از مقادیر ارائه شده در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان ایران است. ضریب تغییرات مقاومت فشاری بتن در %22 از ساختمانهای مورد بررسی از مقادیر مجاز دستورالعمل ) FEMA356 (2000بیشتر بوده و این مشکل در درصد بیشتری از ساختمانهای کوتاه مرتبه مشاهده شده است.